۲۷.۰۵.۱۳۹۲ - گفتگو با صادق نصیری درباره یک روز شلوغ در حمام و دیدگاهش پیرامون تئاتر استان

به همت خبرنگار سایت انجمن هنرهای نمایشی استان یزد گفتگویی با صادق نصیری یکی از معدود کارگردانان پرکار و کار بلد تئاتر استان تهیه شده است که لازم دیدیم اطلاع رسانی شود . صادق نصیری که ظرف چند سال گذشته نمایش هایی ارزنده را بر روی صحنه نمایش برده است. نمایش های او همیشه در جشنواره های مختلف استان مطرح بوده و در اغلب آنها برگزیده ...

او که تحصیل کرده این رشته هنری است و کارشناس تئاتر است، در سال 91 هم یکی از دو نماینده استان یزد در جشنواره بین المللی تئاتر فجر بود. و اخیرا با رای مستقیم نمایشگران تئاتر استان به عنوان یکی از دو کارگردان عضو شورای فنی تئاتر استان انتخاب شد.

این کارگردان جدی و منظم تئاتر یزد، در حال حاضر مشغول آماده سازی یک نمایش با سبک و سیاق سیاه بازی با نام "یک روزشلوغ در حمام" نوشته رامین قادری نسب است.

موضوع دیگری که چندی است نام او را در میان نمایشی ها، بر سر زبانها انداخته،  قول هایی نه چندان مثبت و منصفانه است که از او در جریان نشست شورای فنی تئاتر نقل می شود. که از یکی از جوانان علاقه مند به کارگردانی تئاتر، درباره تعریف کارگردانی پرسیده است!

همین دو موضوع باعث شد تا با هدف اطلاع رسانی پیرامون نمایش در حال تمرینش و شنیدن حرفهای او درباره این نقل قول ها،  ساعتی را با این کارگردان رک و با صداقت، به گفتگو بنشینیم.

خلاصه و اهم این گفت و شنود را بخوانید:

او درباره نمایش "یک روز شلوغ در حمام " گفت: این نمایش را تنها با هدف اجرای عمومی دست گرفته ام. نمایشی سیاه بازی و با موضوعی اجتماعی و زبان و بیانی طنز است. اولین بار است که کارگردانی یک سیاه بازی را تجربه می کنم. اگر فرصتی دست داد و جشنواره ای آیینی، سنتی هم رخ داد، در آن شرکت خواهم کرد. اما به نظرم چندان مناسب بخش مسابقه جشنواره تئاتر استانی نیست . اما حتما در کنار جشنواره تئاتر استانی و در صورت برگزاری آن، اجرا خواهیم داشت. دو ماه است تمرین می کنیم و احتمالا تا 10 روز دیگر آماده اجرا باشد.

عوامل نمایش عبارتند از:

نویسنده:

رامین قادری نسب

بازی سازان:

علی محمد ناصر بافقی - هادی آقا بزرگی - شاپور زمانیان - محمد کریم پور - حامد میرعبداللهی - وحید ابویی - احسان زرین آبادی - بهنام بشارت - رضا آقایی - سید محسن مذهب - سجاد اسماعیلی - محمود گلکار - حسین صباغ - سعید جعفری

موسیقی: حسین افروز

منشی صحنه: پردیس حسامی فر

طراح آفیش و بروشور: سعید جعفری

دستیار و برنامه ریز: مریم هاشمی

مسئول فنی: امیر صاحب جلال

روابط عمومی: علی مزیدی

بازیگرانم ترکیبی از بازیگران حرفه ای، نیمه حرفه ای و در بعضی موارد آماتور هستند. از همه بازیگران نمایش که واقعا دوستان صمیمی برای من بوده و هستند راضی هستم و به عینه می بینم که همه توانشان را در خدمت کار گذاشته اند. امیدوارم آنها هم از من راضی باشند. تیم پشت صحنه و عوامل نمایش هم حرفه ای و کار بلدند. در کل امیدوارم نمایش خوبی از کار در بیاید و مردم  هم از آن استقبال  کنند.

صادق نصیری درباره مشکلاتی که در تمرین و آماده سازی نمایش داشت گفت:

به حمد الله با برنامه ریزی سعی کردیم که مشکلات کمتری داشته باشیم. شاید بتوان گفت بزرگترین مشکل ما، گرمای تالار هنر در شبهای بسیار گرم تابستان بود و هنوز هم هست و بزرگترین دغدغه من آماده شدن فضای پلاتو، پارکینگ تالار هنر است که الزاما باید آنجا اجرا داشته باشیم. یعنی عمده مشکل ما،  فضای تمرین و اجرا و عدم وجود امکانات و تاسیسات مناسب و مورد نیاز،  بوده و هنوز هم هست. قول هایی از سوی مسئولان ارشاد اسلامی در این باره به ما داده شده و مسئولان انجمن هم در حال پیگیری هستند  که با نظر مساعد مدیر کل محترم به نتایجی هم رسیده است.

بودجه مشکلی نداشتید؟

چرا بودجه که مشکل همیشگی و اپیدمی تئاتر کشور و استان هست. فعلا انجمن نمایش با مبلغی  امکان شروع و تدارک اولیه کار را به ما داده است. امیدوارم با تدوین و تصویب نهایی آیین نامه مربوطه در شورای فنی و با نظر دوستان این شورا، بتوانیم قرارداد نهایی را با انجمن نمایش ببندیم.

و چند شب و چند روز اجرا خواهید داشت؟

حد اقل یک ماه اما بدیهی است که بسته به استقبال تماشاچی خواهد بود.

گفتید تماشاچی. فکر می کنید استقبال خوبی از نمایش خواهد شد؟ و چرا غالبا از نمایش استقبال نمی شود؟

امیدوارم از این نمایش استقبال شود. در باره اطلاع رسانی و تبلیغات آن برنامه ریزی کرده ایم و امیدوارم جواب هم بگیریم.

ببینید:  عدم استقبال تماشاچی از نمایش چند دلیل واضح دارد. اولا صدا سیما با بعضی برنامه های نازل و برخی سریال های آبکی و نامناسب، سطح توقع بعضی خانواده ها و مخاطبان را تنزل داده و سلیقه ایشان را سطحی کرده است. دوما در بسیاری از نمایش هایی که ما تولید و اجرا می کنیم تبلیغات و اطلاع رسانی درست و مناسبی صورت نمی گیرد و مردم اطلاع و آگاهی از اجرای نمایش و یا زمان و مکان آن نمی یابند. سوما تا می آیند از اجرای نمایش با خبر شوند، نمایشی که یک هفته تا 10 و حد اکثر 15 روز اجرا داشته، تمام شده است. چهارما نمایش باید  خوب باشد.

نمایش خوب یعنی چه نمایشی؟

نمایشی که هنرمندان ما با رعایت تکنیک و کیفیت فنی، نمایشی را به روی صحنه ببرند که مطابق با سلایق و علایق تماشاچی باشد و بدون رویکرد به ابتذال و سطحی نگری، نظر مردم را تامین کند. من اعتقاد دارم مردم و تماشاچیان ما فهیمند و بسیار خوب انتخاب می کنند. گاه در خلال برخی اجرا ها و نمایش هایم، تحلیل ها و نکته هایی را از برخی تماشاچیان گرفته و دانسته ام که برایم بدیع و آموزنده و راهگشا بوده است. لذا شدیدا با برخی عزیزان که مردم و تماشاچی که در عصر اطلاعات و ارتباطات زندگی می کند را به فهم اندک متهم می کنند مخالفم. آنها بسیار فهیم اند و انتخابگران خوبی هم هستند.

 شما برای نمایشتان برنامه اطلاع رسانی مناسب را پیش بینی کرده اید؟

بله. این مورد را به روابط عمومی گروهمان که آقای مزیدی قبول زحمت کرده اند سپرده ایم. ایشان هم کار خودش را خوب می داند و در این زمینه تجربه های مفیدی را دارد.

شرایط فعلی تئاتر را چگونه می بینید؟

من به عنوان یک تئاتری هر جا هم بروم خانه اصلی من انجمن نمایش است. با همه کار می کنم چون تئاتر را دوست دارم. اما خانه اصلی و نهاد صنفی من انجمن نمایش است. به نظر من امسال انجمن نمایش کار بسیار خوب و ماندگاری را در تئاتر یزد رقم زد و آن برنامه دار کردن و برنامه مند نمودن تئاتر بود. نمی گویم خالی از اشکال و بی نقص است اما نفس عمل را همه نمایشی ها تایید کرده و می پسندند. اما از همه نیروهای انسانی موجود در تئاتر و فعالین این عرصه استفاده نشده است. آنها هم که گاهی به میدان آورده شدند با بی مدیریتی، دلخور و گله مند شده اند. راه آن شفاف سازی و در میان گذاشتن همه حرفها به تئاتری ها است. با شفاف سازی و اعتماد سازی، این حرکت خوب انجمن عقیم نمی ماند. البته این اعتقاد را هم دارم که از منظر برخی، هر چه هم شفاف سازی بشود و هر چه در جهت اعتماد سازی گام برداشته شود، باز هم آنها مشکل دارند. روی سخن من با آنها که خوشبختانه در تئاتر ما اندک هستند، نیست. اکثریت هنرمندان نمایش ما بچه های خوب و قدردانی هستند. به یک تعارف جلب می شوند. البته با رعایت شان و مرتبت آنها.

یعنی شان و مرتبت هنرمندان در انجمن رعایت نشده؟

چرا اما بعضا بی مدیریتی و بی سلیقگی شده در برخورد با هنرمندان. شاید ما اهالی تئاتر با وجودی که برای مردم و به زبان ایشان حرف می زنیم، اما بین خودمان نمی توانیم دیالوگ و گفتگویی درست و قابل فهم را برقرار کنیم. در مورد هیچکس قطعی صحبت نمی کنم. در این نقص، همه ما مقصریم. ما با جمع شدن یکدیگر مشکل داریم. بسیار هم آدمهای کم طاقتی هستیم. هم هنرمندان ما هم بعضی مسئولان و تصمیم گیرندگان باید گوش شنوا برای شنیدن نقد داشته باشند. آنوقت می توانیم بین یکدیگر به یک دیالوگ قابل فهم و منصفانه برسیم. البته قبول دارم در بسیاری موارد نقد ها روشن نیست و منتقدان نمی دانند چه می خواهند و فقط دنبال تخریب هستند! اما اگر گوش شنوا باشد، نقدهایی هم هست که اصولی است و ارزش شنیدن و به کار بستن دارد.

به نظرم چشمها را باید شست. هر چند حس می کنم دارم شعار می دهم اما واقعا به این شعار قلبا اعتقاد دارم.جور دیگر باید ببینیم. هر کس باید تغییر را از خودش شروع کند.

آقای نصیری: کارگردانی را می توانید تعریف کنید؟

او سریع و بدون تامل و البته با لبخندی که یعنی منظور ما را از این سوال، فهمیده بود پاسخ داد:

کارگردانی یعنی مدیریت بر تمامی عوامل و عناصر یک نمایش که ما (تماشاچی) روی صحنه می بینیم و نمیبینیم. و بعد با نگاهی تامل انگیز گفت: منظورتان آن موضوع هست که در نشست شورای فنی رخ داد؟

بله دقیقا. چون برخی هنرمندان تئاتر در پی این رخداد، گفته اند سوال بی موردی پرسیده اید. هر چند کلیت ورود شورای فنی به این مورد که چه کسی می تواند کارگردانی کند و چه کسی نمی تواند هم زیر سوال است.

اینکه کلیت آن زیر سوال است یا نه! را کسی باید پاسخ بدهد که بررسی این موضوع را به شورای فنی سپرد. وگرنه بنده و تقریبا همه اعضای دیگر شورا هم تمایلی برای ورود به این موضوع نداشتیم.

اما در مورد اینکه این سوال، بی  مورد بوده یا نه! بنده باید عرض کنم: اولا وقتی شما بخواهید به کسی مشورت بدهید و به او کمک فکری کنید باید ببینید در زمینه ای که او مشورت می خواهد چقدر فکر کرده و چه می داند و چه نمی داند؟! این پارامتر بسیار مهم چگونه به دست می آید؟! به جز با گفتگو و سوال کردن از او و برآورد ذهنی او؟! دوما و اتفاقا آقای شهامتی (همان جوان مورد بحث) این سوال را خوب جواب داد و تقریبا تمامی مفهوم کارگردانی را برشمرد. به او گفتند برو کار کن و از هر کس هم خواستی مشورت بگیر....

به نظر شما یک جوان از کجا باید شروع کند؟

روش درست کلاسهای آموزش و کارگاه تجربه تئاتر است. باورکنید سطح کیفی و حتی کمی تئاتر یزد به این دلیل پایین است که فاقد آموزش و کلاس های مرتبط آن در تمامی سطوح است. دغدغه خیلی های ما نه تئاتر است و نه آموزش آن!! دغدغه های دیگری از حضور و جولان دادن در این عرصه داریم. علاوه بر آن،  انجمن نمایش هم در چند سال گذشته فعالیت و عمده انرژی و وقت خود را بر روی برگزاری جشنواره ها گذاشته و صرف کرده است. در صورتی که می توانست و به نظر من باید در رابطه با آموزش حرفه ای و برنامه ریزی برای توسعه کارگاه های مختلف تئاتری از سطح مبتدی تا سطوح عالی کار می کرد. شاید در این باره هم انجمن چندان مقصر نباشد و الزاما باید جشنتواره ها را برگزار می کرد.

در برنامه امسال، هم آموزش در شهرستانها دیده شده هم در مرکز استان. شورای فنی هم یکی از عمده وظایفش ارایه مشورت و برنامه فکری درباره چگونگی انجام آموزش در انجمن و برای اهالی تئاتر است. در این زمینه شما چه کرده اید که مسئولیت هم داشته اید؟

خوشبختانه از ابتدای تشکیل شورای فنی که هنوز هم چندی از آن نگذشته جلسات متعدد و منظمی به همت دبیر شورا (مهندس ابوالفضل سلیمی) تشکیل شد و با توجه به اهمیت تعیین میزان اعطای کمک هزینه تولید نمایش در بخش های مختلف ویژه (فاخر) و بخش عمومی، آیین نامه و ضوابط کلی آن مورد بحث و گفتگو و تصویب قرار گرفت. اگر جلسات شورا همچون گذشته، منظم و محکم استمرار داشته باشد می توان برای آموزش مدون هم پیشنهاد هایی را به انجمن بدهیم و البته با فوریت و اولویت مرتبط با آموزش.

و کلام آخر؟

بیایید اهلیتمان را برای تئاتر و جامعه خودمان اثبات کنیم. بیایید به دنبال گل آلود کردن محیط برای صید بیشتر برای خودمان نباشیم. آب که شفاف باشد، آدم های کار بلد و شایستگان بیشتر منتفع خواهند شد. و این به نفع همه خواهد بود حتی به نفع  گروه اپوزیسیون فعلی هم خواهد بود. بیایید کمی با خودمان خلوت کنیم و نتیجه بگیریم که باید با خودمان رو راست باشیم ، تغییر را از خودمان شروع کنیم، حوزه اندیشه امان را گسترده و عمیق کنیم و نگاهمان را بسط دهیم. آنگاه است که به درک متقابل می رسیم. بیایید به قول سهراب: آب را گل نکنیم.....

آب گل آلوده برای همه مضر است...