در سال 1962 میلادی برای نخستین بار انجمن جهانی تئاتر (آی.تی.آی) در هلسینکی فنلاند طرحی را برای بزرگداشت روز جهانی تئاتر ارائه داد. این طرح در نهمین کنگره انجمن جهانی تئاتر در شهر وین پایتخت اتریش با پیشنهاد "آروی کی وی ما"، رییس وقت ITT به صورت رسمی مورد پذیرش تمامی اعضای این انجمن جهانی قرار گرفت و به عنوان یک طرح سالیانه و جهانی به تصویب رسید.

از آن تاریخ تا به امروز، همه ساله در 27 مارس میلادی برابر با هفتم فروردین ماه هجری شمسی، مراکز ملی انجمن جهانی تئاتر (آی.تی.آی) که متشکل از بیش از یکصد عضو هستند، با برگزاری مراسم مختلفی، این روز را گرامی می دارند و متناسب با داشته های آیینی و نمایشی خود جشن هایی را برای معرفی و دعوت مخاطبان به دیدن نمایش های صحنه ای و میدانی برگزار می کنند.

انجمن جهانی تئاتر برای نخستین بار در سال 1948 میلادی از سوی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد(یونسکو) و با حضور تنی چند از فعالان، صاحبنظران و کارشناسان هنر نمایش جهان تاسیس شد و به عنوان یک موسسه غیردولتی فعال درزمینه هنرهای نمایشی به صورت مشورتی و انجام فعالیت های مشترک از طرف سازمان های مرتبط با ˈیونسکوˈ با هدف بسط و توسعه تئاتر به عنوان زبانی جهانی برای انتقال مفاهیم مشترک انسانی در جهان فعالیت خود را آغاز کرد.

مهمترین اهداف آی.تی.آی که در حقیقت سنگ بنای شکل گیری این تشکل جهانی بود بر مواردی چون »اعتلای مبادلات بین ‏المللی دانش و عمل در حیطه هنرهای نمایشی«، «برانگیختن نیروی خلاقیت و همکاری بین دست ‏اندرکاران تئاتر»، «آگاه ‏سازی افکارعمومی از لزوم به حساب‏ آوردن آفرینندگی هنری در قلمرو توسعه»، «تعمیق درک مشترک برای تحکیم صلح و دوستی در میان ملت ها» و «پیوستن به دفاع از اهداف یونسکو به عنوان یک سازمان جهانی» استوار بود.

برای تحقق این اهداف کلان و رسیدن جامعه جهانی به این خواست های انسان دوستانه هر ساله انجمن های ملی آی تی آی در سراسر جهان ضمن اعلام برنامه های خود به آی. تی.آی جهانی، برنامه های خاصی را برای معرفی هنر نمایش به عموم مخاطبان به عنوانحامیان و سرمایه های اصلی تئاتر هر کشور برگزار می کنند.

در همین راستا، هر ساله یکی از شخصیت های بزرگ تئاتر و یا افرادی که به واسطه نام بزرگشان در تمامی شاخه های فرهنگی و هنری تاثیرگذار هستند، متنی را به عنوان پیام روز جهانی تئاتر بر اساس پنداشت های هنری و انتظاراتی که آنها از هنر نمایش درسال پیش رو دارند را به رشته تحریر در می آورند و در اختیار ˈآی.تی.آیˈ قرار می دهند.

این مرکز نیز پیام سال تئاتری را به تمام مراکز عضو می فرستد و این پیام پیش از انجام هر برنامه ای برای حاضران قرائت می شود و در بیش از یکصد رسانه دیداری، شنیداری و مکتوب بین المللی منتشر می شود تا عموم علاقه مندان و فعالان این هنر، تلاشخود را برای تحقق آن شعار در نمایش های تولیدی خود به کار برند.

نخستین پیام روز جهانی تئاتر توسط ˈژان کوکتوˈ (Jaean Cocteau) نمایشنامه نویس و کارگردان شهیر فرانسوی در سال 1962 میلادی بیان شد و هرساله یکی از شخصیت های بزرگ هنر نمایش و یا صاحب نامان بین المللی عرصه فرهنگ وهنر پیام روزجهانی را منتشر می کنند.

پیام امسال را «برت بایلی» نمایشنامه‌نویس، طراح و کارگردان اهل آفریقای جنوبی منتشر کرده است. در پیام برت بایلی آمده است:

هر جایی که جامعه انسانی وجود دارد روحیه شور و شوق مهارناپذیری از اجرا آشکار می‌شود. زیر درختان در دهکده‌های کوچک و روی سن‌هایی با تکنولوژی بالا در پایتخت‌های جوان جهان، در سالن‌های مدارس و در مزارع و معابد، در محله‌های فقیرنشین (زاغه‌ها) در میادین شهری، مراکز اجتماعی و زیرزمین‌های‌درون شهری، مردم یکدیگر را برای برقراری رابطه صمیمانه در جهان پر از ریا و تزویر فرا می‌خوانند، جهانی که ما برای بیان پیچیدگی انسانی، تنوع و ضعف خودمان در برنامه زندگی، نفس کشیدن و سر دادن صدا، ایجاد می‌کنیم.

ما جمع می‌شویم تا گریه کنیم و به خاطر بیاوریم، بخندیم و فکر کنیم، بیاموزیم و تائید کنیم و تصور کنیم. جمع می‌شویم تا از مهارت‌های فنی شگفت زده شویم و خدایان را مجسم کنیم. تا نفس جمعی‌مان را در ظرفیتمان برای زیبایی و همدردی و شگرفی به کار گیریم. برای جشن گرفتن سرمایه‌های فرهنگی مختلف مان و برای از بین بردن مرزهایی که در میان ما ایجاد شده‌اند.

هر جایی که جامعه انسانی وجود دارد، روحیه شور و شوق مهارناپذیر از اجرا آشکار می‌شود. تولد جامعه، همین اجتماع است که نقاب‌ها و پرسش‌های سنت‌های مختلف‌مان را پوشش می‌دهد. همین اجتماع است که زبان‌ها، ریتم‌ها و حرکات‌مان را بر دوش می‌کشد و یک فضا را در میان‌مان پاک و شفاف می‌کند.

و ما هنرمندانی هستیم که با این روحیه باستانی کار می‌کنیم، احساس می‌کنیم که ناچار هستیم آن را از میان قلب‌هایمان، ایده‌هایمان و بدن‌هایمان برای آشکار کردن حقایق‌مان در همه اسرار درخشنده‌شان، عبور دهیم.

اما در این دوره که میلیون‌ها نفر در مبارزه برای زنده ماندن هستند، زیر فشار رژیم‌ها و سرمایه‌داری غارتگر قرار دارند، احساس تضاد، تنگدستی و تنگنا می‌کنند، در خلوت‌مان توسط سرویس‌های سرّی مورد تاخت و تاز قرار می‌گیریم و سخنان‌مان توسط دولت‌های مداخله‌گر سانسور می‌شوند، در جنگل‌ها همه چیز در حال نابود شدن هستند، گونه‌ها در حال ریشه کن شدن هستند و اقیانوس‌ها پر از سم می‌شوند: ما مجبور هستیم که چه احساسی از خود بروز دهیم؟

در این دنیای پر از قدرت‌های نابرابر، که نظم‌های برتری جویانه مختلف سعی در معتقد کردن ما برای قبول این نکته دارند که یک ملت، یک نژاد، یک جنسیت، یک اولویت جنسی، یک دین، یک ایدئولوژی، یک چارچوب فرهنگی نسبت به بقیه برتر می‌باشد، آیا واقعا اصرار بر اینکه هنرها بایستی از سوی برنامه‌های اجتماعی از محدودیت خارج شوند، قابل دفاع کردن است؟

آیا ما که هنرمندان صحنه و سن در تئاتر هستیم، به تقاضاهای عقلانی بازار محدود می‌شویم، یا با جدیت برای کسب قدرتی هستیم که بتوانیم، یک فضا را در قلب ها و ذهن ‌ها پاک کنیم، مردم را اطراف خود جمع کنیم، به آنها الهام بخشیم، آنها را مجذوب و آگاه سازیم و دنیایی از امید و همکاری با آغوش باز را ایجاد کنیم؟